Europa houdt stand in Amerikaanse turbulentie

De beurzen deden het goed in Europa, ondanks de correctie op de Amerikaanse markten, die onder de economische onzekerheid leden. Luidt dat het begin van een nieuwe dynamiek voor Europa in?

Het rendementsverschil tussen de Europese en de Amerikaanse aandelenmarkten bedraagt sinds het begin van het jaar ruim 15%. De Europese aandelen, die net geen 8% zijn gestegen, toonden zich weerbaarder dan gewoonlijk terwijl de Amerikaanse markten corrigeerden. Die zijn in euro zo'n 10% gedaald, wat betekent dat alle winst sinds de verkiezing van Donald Trump in november 2024 is uitgewist. De oorzaak: de toenemende economische onzekerheid in de VS, in combinatie met een stevige correctie op de grote technologieaandelen, die met name klappen hebben gekregen door de recente lancering van het Chinese AI-model DeepSeek. Europa profiteert momenteel dan weer van een gunstiger momentum, dankzij het vooruitzicht van een expansiever begrotingsbeleid in de regio.

Vertrouwen in de VS wankelt

De vele bochten in het discours van Donald Trump over invoerheffingen, vooral tegenover Canada en Mexico, maken de handelsstrategie van de Verenigde Staten op zijn zachtst gezegd niet makkelijk te interpreteren. Beleggers vrezen dat die onzekerheden op het vertrouwen zullen wegen en uiteindelijk een forse economische vertraging of zelfs recessie zullen veroorzaken, wat de president en zijn voornaamste economische adviseurs echter niet lijkt te verontrusten.

De markt vreest ook de gevolgen van een restrictiever begrotingsbeleid aan de andere kant van de grote plas. Het heel expansieve beleid van de afgelopen jaren kon de effecten van de monetaire verkrapping compenseren, maar heeft de overheidsfinanciën wel aangetast. De Amerikaanse minister van Financiën Bessent wil een 'detoxkuur voor de overheidsuitgaven', waardoor er onvermijdelijk zal moeten worden bespaard op socialezekerheidsprogramma's.

De recentste economische statistieken wijzen nog niet op een sterke vertraging van de economische dynamiek, maar ze blijven wel achter bij de verwachtingen van de markten, zoals blijkt uit de recente evolutie van de indexen van de economische verrassingen. In dat klimaat hebben de markten hun verwachtingen bijgesteld en wordt nu uitgegaan van een grotere monetaire versoepeling in 2025, met naar verwachting drie renteverlagingen, wat overigens een rol heeft gespeeld in de forse verzwakking van de dollar tegenover de euro.

Een nieuwe Europese dynamiek?

De dreigementen om de militaire steun van de VS aan Oekraïne te beëindigen, laten er geen twijfel meer over bestaan dat Europa structurele maatregelen moet nemen om zijn militaire onafhankelijkheid te verzekeren. Het is in dat opzicht dat Duitsland zei dat het hoopt een tweederdemeerderheid in het parlement te halen om tot een politiek akkoord te komen om diverse uitzonderlijke ingrepen door te voeren in de begroting.

Enerzijds zou er een vrijstelling komen van de rem op de schuld voor alle defensie-uitgaven boven 1% van het bbp. Anderzijds zou een speciaal fonds van 500 miljard euro over een periode van 10 jaar worden opgericht om verouderende infrastructuur te renoveren. Dat fonds zou ook niet onder de schuldbeperkingen vallen. Ten slotte zouden de 16 deelstaten tekort van maximaal 0,35% van het bbp mogen boeken, wat vroeger in het kader van de begrotingsdiscipline ondenkbaar was.

Beleggers hebben die verschillende maatregelen heel positief onthaald, omdat ze waarschijnlijk zowel de Duitse als de Europese groei zullen stimuleren en goed zijn voor de winstcijfers van ondernemingen die actief zijn in Europa. Logischerwijs hebben die aankondigingen ook de langetermijnrente in de eurozone de hoogte in gejaagd.

De maatregelen moeten echter snel op politiek niveau worden bevestigd en geïmplementeerd. De herwaardering van de Europese markt (naar een niveau dicht bij het langetermijngemiddelde) laat weinig ruimte voor teleurstelling.

Damien Petit, commercieel directeur Private Banking
Banque de Luxembourg