Het faillissement van Silicon Valley Bank (SVB) als gevolg van rampzalig balansbeheer en de instorting en daaropvolgende overname van Crédit Suisse door concurrent UBS hebben een nieuwe bankencrisis veroorzaakt. Sinds het begin van de maand zijn de financiële sector en cyclische aandelen in het algemeen daardoor fors gedaald.

Beleggers vrezen dat de economische vooruitzichten daardoor sterk zullen verslechteren, wat onvermijdelijk op de bedrijfswinsten zal wegen, zeker in de conjunctuurgevoeligste sectoren. Ook in de scherpe daling van de grondstofprijzen komt die recessievrees tot uiting: de olieprijs is sinds het begin van de crisis met meer dan 10% gedaald.

Naar een nieuw monetair beleid?

Deze bankencrisis heeft ook de geld- en obligatiemarkten danig verstoord. De renteverwachtingen voor de Federal Reserve, die de richtrente gisteren nog met 0,25% verhoogde, zijn aanzienlijk neerwaarts bijgesteld. De markten verwachten nu dat de rentepiek net onder de 5% zal liggen (tegenover 5,5% vóór het faillissement van de SVB), en dat de rente aan het begin van het tweede semester een eerste keer zal worden verlaagd. Ook de langetermijnrente is duidelijk aan het dalen: de Amerikaanse rentevoeten op 10 en 30 jaar staan nu 40 à 50 basispunten lager dan hun recente hoogtepunten.

Economische onzekerheid

Die daling van de volledige curve lijkt misschien overdreven, maar duidt ook op de vrees dat die bankschokken negatieve gevolgen zullen hebben voor de economie als geheel. Het risico bestaat dat de kredietvoorwaarden, en de financiële voorwaarden in het algemeen, strenger worden, wat de nu al wankele economische dynamiek nog meer uit balans zou brengen. En dat bemoeilijkt dan weer het werk van de centrale banken, die de inflatie immers nog niet helemaal onder controle hebben gekregen.

Inflatie als prioriteit in de eurozone

In de eurozone is de onderliggende inflatie (de inflatie zonder energie, levensmiddelen, alcohol en tabak) vorige maand verder gestegen (5,6% op jaarbasis in februari). In die omgeving heeft de ECB haar richtrente 0,5% opgetrokken, wat de herfinancieringsrente op 3,5% bracht, het hoogste niveau sinds 2008. De Europese monetaire overheden laten echter nog niet in hun kaarten kijken wat de nabije toekomst betreft. Ze gunnen zichzelf de tijd om de risico's voor het Europese financiële stelsel en de ontwikkeling van de macro-economische cijfers onder de loep te nemen.

Centrale banken snellen het financiële systeem te hulp

In die turbulente omgeving hebben de centrale banken snel gereageerd, om een besmettingseffect zoals tijdens de grote financiële crisis van 2008 te voorkomen. Zij hebben snel de nodige liquiditeit verstrekt aan de instellingen die met uitstromende deposito's kampten om het banksysteem in zijn geheel overeind te houden en te stabiliseren. Die massale noodmaatregelen illustreren hoe belangrijk een pragmatische aanpak van de overheden is.

Voorkeur voor voorzichtigheid en kwaliteitsactiva

De sterk toegenomen risicoaversie en onzekerheid over de economische cyclus nopen tot voorzichtigheid. Daarom vinden wij het nu belangrijker dan ooit om uitsluitend naar kwaliteitsactiva te kijken. De kwaliteitsstijl is overigens helemaal terug en doet het sinds begin dit jaar beduidend beter dan de waardestijl, waarmee hij een deel van de achterstand die hij in 2022 heeft opgelopen, weer goedmaakt.

Damien Petit, commercieel directeur Private Banking, Banque de Luxembourg