Gedisciplineerd beleggen

Damien Petit, Head of Private Banking Investments, gaat in op de voornaamste beleggingsprincipes van Banque de Luxembourg in een artikel dat werd gepubliceerd in het laatste dossier van Paperjam over vermogensbeheer.

Beleggers maken zich al enkele maanden vooral zorgen over de economische onzekerheid als gevolg van de handelsoorlog die de regering-Trump voert en het risico dat het Verenigd Koninkrijk zonder akkoord uit de Europese Unie vertrekt. De vertrouwens- en activiteitsindicatoren bevestigen de vertraging van de wereldeconomie op een moment dat het groeipotentieel erg verzwakt is. Boosdoeners daarbij zijn de minder gunstige demografische ontwikkelingen, de lage productiviteitsgroei en de ongezien hoge schuld.

In dat sombere klimaat deden de uitstekende prestaties van de aandelenmarkten in de afgelopen maanden heel wat beleggers zich afvragen of ze het grootste deel van hun aandelen niet beter zouden verkopen om zich tegen een eventuele correctie in te dekken.

Gevaar van ‘markttiming’

Markttiming betekent dat een belegger probeert te anticiperen op de evolutie van de markten op korte termijn. Maar is dat wel een goed idee?

Fors afwijken van de strategische allocatie kan volgens ons nefaste gevolgen hebben. De opportuniteitskosten van uit de markt stappen (of van niet belegd zijn) kunnen namelijk hoog oplopen.  Het volgende voorbeeld illustreert dat heel goed.
 
Tussen januari 2003 en september 2019 haalde een belegger op de Europese aandelenmarkt een geannualiseerd rendement van 6,5%. Als die belegger echter de tien beste beursdagen (samen minder dan 1% van die periode) heeft gemist, bedraagt zijn jaarlijkse rendement een fors lagere 2,4%. En als hij de dertig beste beursdagen miste, zakt zijn jaarlijkse rendement zelfs tot -1,8%!

Jaarlijks rendement van de Europese aandelenmarkt – januari 2003 tot september 2019

“Far more money has been lost in anticipating market corrections than during corrections themselves.” Peter Lynch

Dat voorbeeld toont hoe belangrijk het is om belegd te blijven en de beleggingsstrategie te blijven volgen.

Volatiliteit is eigen aan de aandelenmarkten

Een belegger die belegd blijft, moet wel de volatiliteit van de financiële markten voor lief nemen. Die volatiliteit is nu eenmaal eigen aan de aandelenmarkten.

Tussen 1980 en 2018 bedroegen tussentijdse correcties van de Europese aandelenmarkt gemiddeld ongeveer 15%. Hoewel er tijdens het jaar regelmatig zo'n dalingen waren, sloot de Europese markt het kalenderjaar in meer dan drie kwart van de gevallen met winst af en bedroeg het jaarlijkse rendement over de hele periode zowat 7%.

Rendement per kalenderjaar en correcties in de loop van het jaar voor de Europese aandelenmarkt – januari 1980 tot december 2018

Nauwkeurige bepaling van het risicoprofiel

Hoewel volatiliteit een normaal verschijnsel is, ervaren niet alle beleggers haar op dezelfde manier. Het is dan ook van het grootste belang dat elke belegger nauwgezet bepaalt hoe afkerig hij tegenover risico (en verlies) staat en een beleggingsstrategie kiest die bij zijn risicoprofiel past. Een defensievere en bijgevolg minder volatiele assetallocatie (beperkte weging voor risicovollere beleggingen) drukt echter automatisch het verwachte rendement voor de belegger, vooral gezien de negatieve rentevoeten in de eurozone.

Wat zijn de beleggingsprincipes die ons helpen om de rendementsdoelstelling van een beheerde portefeuille te halen en tegelijkertijd de volatiliteit te beperken? 

Die principes zijn:

• Diversificatie

Wij spreiden de beleggingen in onze portefeuilles over verschillende regio's. De strategische weging die we voor onze aandelenbeleggingen hanteren, is gebaseerd op het economische gewicht van de verschillende regio's (bruto binnenlands product) en niet op de marktkapitalisatie van bedrijven. Een te sterke concentratie van beleggingen in één regio kan erg gevaarlijk zijn. Denk maar aan de zwakke prestaties van de Amerikaanse markt tussen 2000 en 2010.

Om onze portefeuilles nog beter te spreiden, beleggen we bovendien in aandelen van kleine en middelgrote ondernemingen.  Dat is een marktsegment dat beleggers te vaak links laten liggen. In onze beheerde portefeuilles zijn bedrijven met een marktkapitalisatie van minder dan 15 miljard euro goed voor ongeveer 40% van onze aandelenbeleggingen. Dergelijke bedrijven hebben meerdere troeven: ze worden over het algemeen minder opgevolgd door analisten en zijn vaak aantrekkelijke overnamedoelwitten voor de grootste groepen, die moeite hebben om nog te groeien. In de laatste drie jaar zijn maar liefst zeven van de vijftig bedrijven in onze Amerikaanse aandelenportefeuille overgenomen.  Door wereldwijd te beleggen in dat marktsegment, verbeteren we de risico-rendementsverhouding van de portefeuille.

• Beleggingen van hoge kwaliteit

We beleggen in effecten van hoge kwaliteit. Op de aandelenmarkt kiezen we enkel voor bedrijven die aan een aantal criteria voldoen. We eisen namelijk een transparant businessmodel en een of meer duurzame concurrentievoordelen (een technologie, octrooien, een uitgebreid distributienetwerk enz.) die een hoge rendabiliteit garanderen. Bovendien moeten zij stevige kasstromen genereren.

Wat obligaties betreft, mijden we hoogrentende (‘high-yield’) obligaties en obligaties van bedrijven met een wankele balans. 

Dankzij onze strategie om tegen een redelijke prijs in kwaliteitseffecten te beleggen, vermijden we definitief kapitaalverlies (zoals op Thomas Cook bijvoorbeeld).

• Oog voor de lange termijn

De beleggingstermijn is voor ons heel belangrijk. Tijd is een bondgenoot van beleggers. De volatiliteit van een portefeuille daalt automatisch naarmate de beleggingstermijn stijgt. Zo is de volatiliteit van het geannualiseerde rendement van de S&P 500 over een periode van dertig jaar veel lager dan over perioden van één tot tien jaar. Ook interessant is dat beleggers die net na de grote crisis van 1929 op aandelen inzetten, op dertig jaar toch nog een jaarlijks rendement van 8% haalden.

Jaarlijks rendement van de S&P 500 over periodes van dertig jaar sinds 1928

“The stock market is a device for transferring money from the impatient to the patient.” Warren Buffet

• Tactische aanpassingen

Beleggen op lange termijn betekent niet dat de weging van de verschillende beleggingscategorieën nooit om tactische redenen boven of onder het referentieniveau mag worden gebracht. Dergelijke aanpassingen doen we vooral op basis van de absolute en de relatieve waarderingen. 

Een voorbeeld: in de laatste drie maanden van 2018 daalden de waarderingen op de aandelenmarkten, maar was er geen recessiegevaar. Dat was dus een goede gelegenheid om de weging van aandelen in onze beheerde portefeuilles fors te verhogen.

• Belang van de betaalde prijs

Ook wat de betaalde prijs betreft, is het belangrijk om oog te hebben voor de lange termijn. Er is namelijk nauwelijks een verband tussen de waardering van de aandelenmarkten en het rendement op korte termijn. Dat betekent dat een dure markt in de eerstvolgende maanden uitstekend kan presteren en dat een goedkope markt op korte termijn toch flink kan teleurstellen. Het verband tussen die twee variabelen (waardering en rendement) wordt sterker naarmate de termijn langer wordt.  Over een periode van tien jaar is er wel een duidelijk verband: hoge waarderingen leiden over het algemeen tot een laag rendement en omgekeerd.

Beleggers moeten de grootste aandacht besteden aan de prijs die ze voor een belegging betalen, want die is bepalend voor het langetermijnrendement.

Verband tussen waardering en rendement over periodes van tien jaar voor de wereldwijde aandelenmarkt – januari 1994 tot 2019

• Een beproefde aanpak

Door onze portefeuilles nauwgezet op basis van die eenvoudige principes samen te stellen, beschermen we onszelf tegen heel wat emotionele en cognitieve invloeden die het beoordelingsvermogen van beleggers maar al te vaak vertroebelen. Denk daarbij maar aan conformisme, overmoed, de illusie alles onder controle te hebben enz. En die aanpak werkt, zoals blijkt uit de aantrekkelijke rendementen van onze beheerde portefeuilles.

Damien Petit

Hoofd Private Banking Investments

Volg mij op